Rà soát là “xem xét lại toàn bộ một cách kĩ lưỡng”; sàng lọc là “lựa chọn kĩ lưỡng để loại bỏ những cái xấu, những cái không đạt tiêu chuẩn hoặc không phù hợp”. Rà soát, sàng lọc đội ngũ đảng viên, đưa những người không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng là nội dung quan trọng để nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức đảng, là vấn đề cốt lõi để xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Thấm nhuần sâu sắc quan điểm:  “Để lãnh đạo cách mạng, Đảng phải mạnh. Đảng mạnh là do chi bộ tốt. Chi bộ tốt là do các đảng viên đều tốt” . Mọi công việc của Đảng đều do đảng viên làm, mọi khẩu hiệu, kế hoạch của Đảng đều do đảng viên thực hiện.

Hơn 91 năm xây dựng và trưởng thành, Đảng Cộng sản Việt Nam ngày càng khẳng định vững chắc vai trò cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Đảng ta luôn quan tâm và đã đề ra nhiều nghị quyết, quy định, hướng dẫn về công tác xây dựng, phát triển và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên. Đại đa số đảng viên có ý chí rèn luyện, chấp hành nghiêm các quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Công tác tạo nguồn, kết nạp đảng viên đã đạt nhiều kết quả quan trọng, số đảng viên mới kết nạp tăng nhanh. Việc rà soát, sàng lọc, đưa những người không còn đủ tư cách đảng viên ra khỏi Đảng được các cấp ủy tiến hành thường xuyên, nghiêm túc.

Tuy nhiên, công tác phát triển đảng viên trong thời gian qua vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định như: Việc phát triển đảng viên trong các doanh nghiệp, nhất là khu vực kinh tế ngoài nhà nước, địa bàn dân cư, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào tôn giáo còn nhiều khó khăn, chưa đáp ứng yêu cầu, có biểu biện chạy theo số lượng đơn thuần, chưa coi trọng chất lượng đảng viên mới được kết nạp. Việc quản lý đảng viên ở một số nơi chưa chặt chẽ, cấp ủy không nắm được số đảng viên không nộp hồ sơ chuyển sinh hoạt đảng về nơi đến, tự bỏ sinh hoạt đảng, số đảng viên thường xuyên đi làm xa nơi cư trú, xin miễn sinh hoạt đảng nhiều năm. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó đáng lưu ý là ở một số cấp ủy chưa coi trọng công tác rà soát, sàng lọc, đưa những người không còn đủ tư cách đảng viên ra khỏi Đảng; hoặc tiến hành hình thức, chiếu lệ nên chưa phát hiện, xử lý kịp thời những đảng viên suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa. Để khắc phục những hạn chế này, đồng thời nâng cao chất lượng đảng viên và công tác kết nạp đảng viên trong toàn Đảng hiện nay, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 28-CT/TW, ngày 21 tháng 01 năm 2019 về  “Nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên và rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng”.  Trên cơ sở đó, để nâng cao chất lượng công tác phát triển và sàng lọc đảng viên trong toàn Đảng bộ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị  đã ban hành Kế hoạch số 151-KH/TU ngày 17/10/2019 về việc thực hiện Chỉ thị số 28-CT/TW về nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên và rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng để lãnh đạo, triển khai thực hiện trong toàn Đảng bộ. Kế hoạch nêu rõ mục đích, yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng tổ chức quán triệt, triển khai chỉ thị sâu rộng đến cán bộ, đảng viên để nhận thức đầy đủ, sâu sắc tầm quan trọng của nâng cao chất lượng đảng viên.

Thời gian qua, công tác kết nạp, rà soát, sàng lọc đảng viên thực hiện chặt chẽ ngay từ chi bộ, bảo đảm kiên quyết, kịp thời. Các cấp ủy, tổ chức đảng trong toàn tỉnh, nhất là ở các chi bộ tăng cường công tác quản lý, giáo dục rèn luyện đảng viên; giữ vững nguyên tắc của Đảng trong công tác kết nạp đảng viên; khắc phục tình trạng chạy theo số lượng, xem nhẹ chất lượng. Việc kết nạp đảng viên và công nhận đảng viên chính thức bảo đảm đúng tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình, thủ tục theo quy định. Việc rà soát tập trung vào những đảng viên không hoàn thành nhiệm vụ; đảng viên tự ý trả thẻ đảng viên, hủy thẻ đảng viên hoặc dùng thẻ đảng viên để cầm cố, tín chấp vay tiền hoặc tài sản. Đảng viên giảm sút ý chí phấn đấu đảng viên thực hiện không đúng chế độ chuyển sinh hoạt đảng hoặc đã chuyển sinh hoạt đảng nhưng không nộp hồ sơ cho tổ chức đảng có thẩm quyền; đảng viên vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật Nhà nước; đảng viên thiếu gương mẫu, uy tín trong nhân dân thấp.

Công tác phân công nhiệm vụ cho đảng viên được thực hiện tốt, đảm bảo mọi đảng viên trong chi bộ đều được phân công công tác phù hợp. Công tác tự phê bình và phê bình được tiến hành nghiêm túc, thường xuyên, định kỳ cấp ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng tiến hành kiểm tra các chi bộ trong thực hiện các quy định về sinh hoạt đảng, kịp thời biểu dương những ưu điểm, yêu cầu khắc phục ngay hạn chế, khuyết điểm, không để tồn tại, kéo dài làm ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đảng.

Công tác quản lý, bổ sung, hoàn chỉnh, nghiên cứu, khai thác hồ sơ đảng viên; cập nhật, đồng bộ cơ sở dữ liệu đảng viên và quản lý cơ sở dữ liệu đảng viên được quan tâm. Hồ sơ của đảng viên được phân cấp bảo quản và lưu trữ tại cấp ủy cơ sở. Hầu hết các tổ chức cơ sở đảng làm tốt công tác quản lý, hoàn chỉnh, khai thác hồ sơ đảng viên; hằng năm có bổ sung, cập nhật tài liệu vào hồ sơ đảng viên, phân công cán bộ đảm nhận trách nhiệm quản lý hồ sơ đảng viên. Việc thực hiện nhập, cập nhập rà soát, đối khớp cơ sở dữ liệu đảng viên được thường xuyên như: Phiếu đảng viên mới kết nạp, phiếu đảng viên từ trần, phiếu chuyển sinh hoạt đảng, tiếp nhận đảng viên chuyển sinh hoạt đến... được thực hiện thường xuyên.

Công tác nắm bắt tình hình tư tưởng chính trị kịp thời góp phần ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện suy thoái “tự diễn biến”,“tự chuyển hóa” cũng như việc xử lý kỷ luật những đảng viên vi phạm được thực hiện thường xuyên. Nhất là việc thực hiện nghiêm Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI,  Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã giúp cán bộ, đảng viên nhận diện rõ hơn các biểu hiện phai nhạt về lý tưởng cách mạng; suy thoái đạo đức, lối sống để có biện pháp khắc phục, sửa chữa; chủ động đấu tranh làm thất bại âm mưu  “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng theo Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.

Tuy nhiên, thực tiễn công tác đảng viên hiện nay đã chỉ ra một số tồn tại hạn chế cần khắc phục như: công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện, đánh giá chất lượng đảng viên có nơi chưa sát thực. Việc rà soát, sàng lọc đảng viên có lúc, có nơi chưa kịp thời, vẫn còn một số đảng viên thiếu gương mẫu, thiếu bản lĩnh ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên. Việc quản lý đảng viên đi làm ăn xa ở một số tổ chức đảng vẫn còn chưa thực sự chặt chẽ, vẫn còn hiện tượng đảng viên tự bỏ sinh hoạt đảng, không báo cáo với chi bộ.

Để làm tốt công tác rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng nhằm góp phần nâng cao chất lượng đảng viên trong toàn Đảng bộ. Thời gian tới, mỗi cấp ủy, tổ chức đảng  trong toàn tỉnh cần quán triệt và thực hiện tốt các giải pháp cơ bản sau:

Thứ nhất, cần tiếp tục  thực hiện chặt chẽ các khâu, các bước trong công tác kết nạp đảng viên. Thực hiện đúng, đầy đủ, công khai, minh bạch quy trình, từ phát hiện, lựa chọn những quần chúng ưu tú để đưa vào nguồn kết nạp, bồi dưỡng, giúp đỡ đến khâu thẩm tra, xác minh và xem xét kết nạp vào Đảng: “Không xem xét, kết nạp lại những người trước đây ra khỏi Đảng vì lý do: Tự bỏ sinh hoạt đảng; làm đơn xin ra Đảng (trừ trường hợp vì lý do gia đình đặc biệt khó khăn); gây mất đoàn kết nội bộ nghiêm trọng; bị kết án vì tội tham nhũng; bị kết án về tội nghiêm trọng trở lên” . Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện các quy định, quy chế về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ phù hợp với tình hình, điều kiện cụ thể tại địa phương, cơ quan, đơn vị trên cơ sở các quy định, hướng dẫn của Trung ương.

Thứ hai, các cấp uỷ, từng cán bộ, đảng viên cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc xây dựng cam kết tu dưỡng, rèn luyện, thực hiện các nghị quyết, quy định của Đảng nhất là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, trách nhiệm nêu gương theo Quy định 101, Quy định số 47 về những điều đảng viên không được làm. Đổi mới và nâng cao chất lượng học tập lý luận chính trị, học tập nghị quyết đối với đảng viên. Chủ động khắc phục những biểu hiện phai nhạt lý tưởng, chủ nghĩa cơ hội, thực dụng, vụ lợi, cá nhân, trung bình chủ nghĩa.

Thứ ba, thực hiện chặt chẽ việc quản lý chuyển sinh hoạt đảng. Khi đảng viên nghỉ hưu, chuyển công tác, nơi cư trú phải kịp thời chuyển sinh hoạt đảng theo quy định. Đồng thời, phải thực hiện nghiêm túc việc viết phiếu chuyển sinh hoạt đảng, theo dõi, kịp thời phát hiện những trường hợp vi phạm, nhất là những trường hợp bỏ sinh hoạt đảng. Tiếp tục nghiên cứu mô hình sinh hoạt đặc thù đối với những đảng viên ở địa bàn xa xôi, những chi bộ ghép, tạo điều kiện để đảng viên tham gia sinh hoạt chi bộ đầy đủ theo quy định, đồng thời giữ gìn kỷ luật kỷ cương, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng.

Thứ tư, thường xuyên tiến hành công tác kiểm tra giám sát, nhất là việc thực hiện chế độ sinh hoạt đảng theo định kỳ, sinh hoạt chuyên đề và chế độ đóng đảng phí. Bảo đảm việc tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng được tiến hành thường xuyên, nghiêm túc, thiết thực, hiệu quả.